Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego jest organem stopnia podstawowego państwowego nadzoru budowlanego, zajmującym się przestrzeganiem prawa w szeroko pojętym procesie budowlanym.

Jako organ powiatowej administracji zespolonej, wykonuje zadania rządowe w zakresie wynikającym z przepisów prawa budowlanego. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego powołany i odwoływany jest przez Starostę na podstawie art. 86 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane (tekst jednolity Dz. U. z 2024.725 z późn. zm.).

Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego wykonuje swoje zadania przy pomocy powiatowego inspektoratu nadzoru budowlanego. Organem wyższego stopnia jest Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego.